MANILA, Philippines – Sinabi ni Lingayen-Dagupan Archbishop Socrates Villegas nitong Miyerkules na dapat payagan pumasok sa Pilipinas ang mga imbestigador mula sa International Criminal Court (ICC) upang imbestigahan ang alegasyon ng pang-aabuso sa human rights sa nagdaang administrasyon laban sa war on drugs.
Sinabi ni Villegas na ang pagsuporta sa pagsisiyasat ng ICC ay “sa anumang paraan ay hindi isang boto ng walang kumpiyansa” para sa sistema ng hustisya ng bansa, na sinasabing kinikilala din ng korte ang prinsipyo ng complementarity.
Inalis ni dating Pangulong Rodrigo Duterte ang Pilipinas sa ICC noong 2019 matapos simulan ng tribunal ang paunang pagsisiyasat sa drug war ng kanyang administrasyon.
Sinuspinde ang pagsisiyasat noong Nobyembre 2021 matapos sabihin ng gobyerno ng Pilipinas na muling sinusuri ang ilang daang kaso ng operasyon ng droga na humantong sa pagkamatay ng mga pulis, hitmen, at vigilante.
Hiniling ni ICC prosecutor Karim Khan na muling simulan ang imbestigasyon, na nagsasabing ang gobyerno ng Pilipinas ay hindi nagbigay ng ebidensya na nagsasagawa ito ng masusing pagtatanong.
Pinahintulutan ng ICC ang muling pagbubukas ng imbestigasyon noong Enero 2023.
Noong Hulyo ng taong ito, itinanggi ng ICC Appeals Chamber ang apela ng gobyerno ng Pilipinas laban sa pagpapatuloy ng imbestigasyon sa war on drugs
Bilang tugon, sinabi ni Justice Secretary Jesus Crispin Remulla na hindi susunod ang bansa kung maglalabas ng warrant of arrest ang ICC laban sa mga indibidwal na umano’y sangkot sa mga kaso.
Ang iba pang opisyal ng Pilipinas, kabilang si Pangulong Ferdinand Marcos Jr., ay nagsabi na ang gobyerno ay hindi makikipagtulungan sa ICC, na muling iginiit na ang tribunal ay walang hurisdiksyon sa bansa.
Sa ilalim ng drug war ni Duterte, hindi bababa sa 6,200 suspek ang napatay sa mga operasyon ng pulisya, batay sa mga talaan ng gobyerno.
Ang mga human rights group gayunpaman, ay nag-claim na ang aktwal na bilang ng mga namatay ay maaaring nasa pagitan ng 12,000 at 30,000. (Jocelyn Tabangcura-Domenden)