MANILA, Philippines — Pinalutang ni Senator Koko Pimentel ang tatlong potensyal na usapin sa konstitusyon sa panukalang 2025 national budget, na isinumite ng Bicameral Conference Committee noong nakaraang linggo. Ang budget ay inaasahang lalagdaan ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr. bago ang Pasko.
Sa isang panayam sa ANC, ipinahayag ni Pimentel, ang Senate minority leader, ang pagkabahala sa ilang aspeto ng iminungkahing badyet na pinaniniwalaan niyang maaaring lumabag sa mga probisyon ng konstitusyon.
Ipinunto ni Pimentel na inuuna ng panukalang badyet ang mga proyektong pang-imprastraktura kaysa sa edukasyon, na maaaring labag sa 1987 Constitution.
Ang Konstitusyon ay nag-uutos na ang pamahalaan ay maglaan ng pinakamataas na priyoridad sa badyet sa edukasyon. Tinatayang P12 bilyon ang budget ng Kagawaran ng Edukasyon, na kinabibilangan ng mga bawas sa computerization program nito.
Isa pang isyu na ipinalutang ni Pimentel ay ang mas mataas sa inaasahang unprogrammed appropriations sa ulat ng Bicameral.
Ang unprogrammed appropriations level sa conference report ay mas mataas ng P373 bilyon kaysa sa antas na iminungkahi sa orihinal na badyet ng pangulo. Ayon kay Pimentel, ang pagtaas na ito ay maaaring lumabag sa probisyon ng konstitusyon na hindi maaaring dagdagan ng Kongreso ang mga inirekomendang laang-gugulin ng pangulo.
Kinuwestiyon din ni Pimentel ang pangangailangan ng presidential certification of urgency na kalakip sa 2025 national budget. Iginiit niya na ang proseso ng badyet ay isang nakagawiang bahagi ng kalendaryong pambatasan at hindi ginagarantiyahan ang isang kagyat na deklarasyon.
“Ito ay taunang ritwal. Ginagawa ito ng Kongreso sa lahat ng oras, kaya ano ang punto ng pag-isyu ng sertipikasyon ng pagkaapurahan?” ani Pimentel. RNT
