NEGROS OCCIDENTAL- Naghahanap ngayon ang pamahalaang panlalawigan ng Negros Occidental ng posibleng maging permanenteng relokasyon ng mga apektadong pamilya na nakatira sa loob ng 6-kilometrong danger zone ng Mt. Kanlaon.
Sa pahayag ni Provincial Administrator Rayfrando Diaz II, noong Biyernes, panahon na para gumising at kumilos. “Para maging disaster-resilient tayo, kailangan nating lumayo sa panganib,” ani Diaz.
Sa kasalukuyan ay may 1,763 pamilya na may 5,678 miyembro mula sa bayan ng La Castellana at sa mga lungsod ng La Carlota at Bago na naninirahan sa mga evacuation center mula nang sumabog ang Mt. Kanlaon noong Disyembre 9 ng nakaraang taon.
Sinabi ng mga awtoridad na kailangan nilang manirahan sa mga evacuation center hanggang sa ibaba ang alert level ng Mt. Kanlaon mula sa kasalukuyang level 3 (mataas na antas ng kaguluhan sa bulkan).
Inirerekomenda ng Philippine Institute of Volcanology and Seismology na ang mga komunidad sa loob ng 6-km radius ng summit crater ng Mt. Kanlaon ay manatiling lumikas dahil sa panganib ng potensyal na pyroclastic density currents o PDC, ballistic projectiles, rockfalls, ashfall at iba pang kaugnay na panganib na maaaring idulot ng pagsabog ng pagsabog.
Sinabi ni Diaz na kailangan ng permanenteng solusyon dahil ang mga lumilikas na residente na apat na buwan nang naninirahan sa mga evacuation center ay kailangang magpatuloy sa kanilang buhay at magkaroon ng normalidad.
Pinuri niya ang Bago City dahil sa “Payag sang Kapag-on Village” na nagbigay-daan sa mga evacuees na lumipat mula sa masikip na evacuation centers patungo sa “bahay kubo” na may maluwag na paligid.
“Kung makakapag-set up ang La Carlota at La Castellana ng mga katulad na relocation site, mainam ito dahil ang mga lumikas na residente ay magkakaroon ng privacy ng kanilang sariling mga tahanan at maaaring magtanim ng mga gulay at mag-alaga ng mga hayop.”
“Ang pamahalaang panlalawigan ay handang tumulong kung ito ay katanggap-tanggap sa lahat ng kinauukulan,” sabi ni Diaz.
“Hindi namin alam kung babalik ang Kanlaon sa dormant stage at hanggang kailan ito magtatagal kung mangyari iyon,” dagdag pa nito.
Aniya, ang kanilang pangunahing priyoridad kasunod ng huling pagsabog ng Mt. Kanlaon ay ang masusing pagbabantay sa kalagayan ng kalusugan ng mga residente na maaaring maapektuhan ng kontaminasyon ng tubig na dulot ng abo at asupre na ibinuga ng bulkan, at mga sakit sa paghinga mula sa alikabok.
Sa ngayon, sinabi niya na walang naiulat na pagtaas ng mga kaso ngunit ang pamahalaang panlalawigan ay gumawa ng mga proactive na hakbang sa pamamagitan ng pagpapadala ng mga medical team sa mga apektadong lugar at pamamahagi ng mga gamot at face mask.
Nagbigay na rin ng gasolina ang pamahalaang panlalawigan sa Bureau of Fire Protection para mag-flush ng abo sa mga kalsada upang maiwasan ang alikabok na magdulot ng mga sakit sa paghinga.
Naniniwala din si Diaz na buhay ang diwa ng “bayanihan” at ipinagmamalaki nito ang kanilang komunidad dahil tumutulong na din ang ibang lokal na pamahalaan at maging ang iba’t ibang pribadong sektor ay boluntaryong tumutulong.
Noong Abril 8, ang Mt. Kanlaon ay sumabog sa ikatlong pagkakataon sa loob ng 10 buwan, na nagdala ng napakalaking ashfall sa La Carlota City at mga kalapit na lugar.
Gayunpaman, hindi ito nagdulot ng karagdagang paglikas dahil nananatili pa rin sa alert level 3 ang bulkan. Mary Anne Sapico
