MANILA, Philippines – Hindi na dapat hintayin ng National Mapping and Resource Information Authority (NAMRIA) ang Implementing Rules and Regulations (IRR) ng Philippine Maritime Zones Act (PMZA, o RA 12064) bago pa nito gawin ang bagong mapa ng Pilipinas na sasalamin sa maritime domain at entitlements ng bansa, ayon sa itinatakda ng bagong lagdang batas.
Ito ang pahayag ni Senate Majority Leader Francis ‘Tol’ Tolentino, principal author at sponsor ng PMZA, sa isang forum.
“Gusto ko sanang paalalahanan ang NAMRIA na pwede na nilang simulan ang pagbalangkas ng bagong mapa kahit wala pang IRR ang PMZA. Ang batas ay sapat na,” ayon kay Tolentino, bilang reaksyon sa naunang pahayag ni NAMRIA administrator Undersecretary Peter Tiangco.
Ipinaliwanag din ng senador ang mga responsibilidad ng Joint Congressional Oversight Committee na lilikhain sa ilalim ng Section 16 ng PMZA, kaugnay naman sa trabaho ng NAMRIA.
Responsibilidad aniya ng oversight panel ang sumusunod: Una, siguruhing wasto ang pagakabalangkas ng mapa; ikalawa, siguruhing kabilang ang entitlements natin na nakapaloob sa ating maritime domain; at ikatlo, siguruhin na maisasakatuparan ng bansa ang mga obligasyon nito sa ilalim ng PMZA.
Pinaalalahanan din niya ang media at publiko na mangyaring pagtuunan ng pansin ang Talampas ng Pilipinas na matatagpuan sa Eastern Seaboard ng bansa, bukod sa West Philippine Sea (WPS).
“Ano man ang entitlements na ating inangkin sa WPS ay atin ding inaangkin sa Talampas ng Pilipinas — at kinilala na rin ito ng United Nations noon pang 2009,” pagdidiin nya, sabay sabi na mayaman ang naturang anyong dagat sa marine resources, minerals, at natural gas, batay sa mga siyentipikong pag-aaral.
Ipinunto ng senador na bagama’t naunahan ng China ang Pilipinas na pangalanan ang apat na underwater features ng Talampas, may mahigit 100 pang features ito na maaaring pangalanan ng bansa.
“Pwede natin pangalanan ang mga ito na Gabriela Silang, Raja Sulayman, at iba pa. Ito ang magiging pamana natin para sa mga susunod na henerasyon,” banggit din ni Tolentino, na syang pinuno ng Senate Special Committee on Philippine Maritime and Admiralty Zones.
Nais din ni Tolentino na maituro ang PMZA at ang katambal nito, ang Archipelagic Sea Lanes Act (RA 12065), bilang elective course sa mga law school. “Ito’y para mabatid ng future lawyers at future judges ang halaga ng mga makasaysayang batas na ito, at ang kanilang magiging ambag sa kinabukasan ng ating bansa,” pagtatapos ni Tolentino, na isang abogado at law professor. RNT