MANILA, Philippines – Sinabi ng Philippine Coast Guard (PCG) na umaasa ang mga opisyal ng China na pag-usapan ang posibleng bagong kasunduan sa West Philippine Sea matapos ang bagong tensyon sa pagitan ng dalawang bansa ngayong linggo.
Ginawa ng coast guard ang pahayag dahil sinabi ng National Maritime Council na ang Pilipinas ay nanatiling nakatuon sa diplomasya at isang mapayapang resolusyon sa mga alitan sa West Philippine Sea, ang bahagi ng South China Sea sa loob ng exclusive economic zone at continental shelf ng Pilipinas. .
Dalawang barko ng PCG–BRP Bagacay at BRP Cape Egaven-nagtamo ng seryusong Pinsala noong Lunes ng madaling araw sa nangyaring banggaan sa barko ng Tsino na gumawa ng “labag sa batas at agresibong maniobra” malapit sa Escoda Shoal.
Ang mga katuwang sa seguridad ng Maynila, kabilang ang Estados Unidos, ay nagpahayag ng mga alalahanin o tahasang kinondena ang tinatawag ng US Department of State na “delikado at escalatory measures” ng China upang igiit ang pag-angkin nito sa karagatan ng Pilipinas.
Sa isang pahayag noong Martes, nanawagan din ang US State department sa China na “sumunod sa internasyonal na batas at huminto sa mapanganib at destabilizing na pag-uugali nito.”
Si Tarriela, na tumutukoy sa isang kamakailang kasunduan , ang dalawang bansa ay nagkasundo tungkol sa resupply mission para sa mga tropang Pilipino na nakatalaga sa BRP Sierra Madre sa ibang bahagi ng daluyan ng tubig, sinabi ng mga partido na nagawang makipag-ayos sa kabila ng mga insidente sa paligid ng Ayungin Shoal.
Idinagdag pa ni Tarriela na ang mga barking napinsala sa naganap na tensyon noong Lunes ay natapos ang kanilang misyon sa Pag-asa Island na bahagi ng Palawan.
Sinabi ng National Maritime Council nitong Martes na ang Pilipinas ay “seryosong nag-aalala” sa mga aksyon ng China laban sa mga barko ng PCG, na sinasabing ang mga ito ay “sinasadyang panliligalig at paglabag ng China laban sa soberanya ng Pilipinas, mga karapatan sa soberanya at hurisdiksyon sa West Philippine Sea.
Sa kabila nito, sinabi ng konseho, “nananatiling nakatuon ang gobyerno sa direktiba ng Pangulo para sa isang diplomatikong diskarte at mapayapang paglutas ng mga hindi pagkakaunawaan.”
Pumasok ang Pilipinas sa mga kasunduan sa China sa pag-asang mabawasan ang tensyon sa West Philippine Sea, bahagi ng mas malaking South China Sea, na karamihan ay inaangkin pa rin ng Beijing sa kabila ng desisyon ng international court na wala itong legal na batayan.
Bukod sa Ayungin arrangement, napagkasunduan din ng Pilipinas at China na dagdagan ang bilang ng communication channels sa pagitan nila para maresolba ang maritime disagreements.
Itinaas din ng isang opisyal ng pambansang seguridad noong nakaraang linggo ang posibilidad ng isang bagong kasunduan sa China kasunod ng mapanganib na paggamit ng mga flare ng Beijing sa landas ng isang sasakyang panghimpapawid ng Philippine Air Force na nagsasagawa ng regular na pagpapatrolya sa Bajo de Masinloc. (Jocelyn Tabangcura-Domenden)