MANILA, Philippines- Hiniling ng Department of Budget and Management at ng Department of Health (DOH) sa Commission on Audit na magsagawa ng special audit ng mga naunang inilabas at naibigay na pondo para sa pagbabayad ng lahat ng claim sa Public Health Emergency Benefits and Allowances (PHEBA).
Sa magkasanib na pahayag, sinabi ng DBM at DOH na titiyakin nito ang tamang accounting ng mga pampublikong pondo na ginastos para sa layunin at tutulungan ang Health Department sa pag-validate at pagsasama-sama ng lahat ng mga kahilingan at mga disbursement na may kaugnayan sa health emergency allowance.
Napansin ng mga ahensya ang patuloy na pagbabago ng mga kinakailangan sa pagpopondo para sa PHEBA.
Sinabi nila na ang DBM ay naglaan at naglabas sa DOH ng kabuuang P121.325 bilyon, na sumasaklaw sa lahat ng healthcare at non-healthcare worker na nagbigay ng kanilang mga serbisyo mula 2020 hanggang 2023.
Saklaw ng P121.325 bilyon ang pagbibigay ng Special Risk Allowance, Health Emergency Allowance/One COVID-19 Allowance, COVID-19 Sickness and Death Compensation, at iba pang benepisyo, gaya ng meal, accommodation, at transportation allowance.
Sa pagdinig ng Senate committee on health and demography noong Abril 2 at Mayo 20, 2024, humiling ang DOH ng P27.453 bilyon na karagdagang pondo para masakop ang full requirement para sa dapat na pinal na pag-compute ng mga atraso ng PHEBA.
Noong Hulyo 5, 2024, inaprubahan ni Budget Secretary Amenah Pangandaman ang pagpapalabas ng Special Allotment Release Order (SARO) na nagkakahalaga ng P27.453 bilyon.
Naiulat din na ang mga kinakailangan sa pagpopondo ng PHEBA, noong Disyembre 12, 2024, ay P110.30 bilyon sa halip na ang naunang naiulat na P103.5 bilyon.
Sinabi ng DBM at DOH na nagdulot ito ng malubhang alalahanin sa economic managers kung bakit ang mga kinakailangan sa pagpopondo upang masakop ang mga insentibo ay nananatiling isang moving target, kahit na higit sa isang taon matapos ang state of public health emergency dahil sa COVID-19 ay inalis ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr. noong Hulyo 2023.
Bukod sa special audit, sumang-ayon ang DOH na isapinal ang listahan ng mga tatanggap ng health emergency allowance para maresolba ang matagal nang alalahanin. Jocelyn Tabangcura-Domenden
